Tijdens de Energiebeurs van oktober 2013 gaf Cindy slaghuis een masterclass over de methode die stichting Aarde-Werk hanteert bij het benaderen van wijkbewoners om hen te winnen voor duurzaam leven en nog veel meer.
“Vijftig tinten duurzaamheid”
Masterclass door Cindy Slaghuis tijdens de Energiebeurs op 6 oktober in het Stadhuis van Den Haag
Welkom
Ik ben Fatma en ben bij Aarde-Werk sinds 2000 ik heb veel kennis gekregen door Aarde-Werk over het milieu.
Ik ben Cindy, Cindy Slaghuis., bij AARDE-WERK sinds einde 2001 en in de tussentijd veel projecten gedraaid, kleine en grote, kort- en langdurige projecten. Aarde-Werk is een bureau dat zich bezig houdt met duurzaamheid, eigenlijk heel innovatief. Aarde-Werk leerde Global Action Plan met het project ecoteam kennen halverwege de 90-er jaren. Wie van u is bekend met het ecoteam? Bezoekster: “Je ging met een aantal mensen uit je buurt praten over energiebewust bezig zijn en gaf elkaar advies. We keken waar je op kon bezuinigen in huis met behulp van een map met informatie.” Het aardige is dat alles wat we nu doen, toen, rond 1992 al is gezaaid. Die ecoteams waren eigenlijk de pioniers. Als je in die tijd contact zocht met het Haags Milieucentrum dan was je niet groen genoeg. (opm: er zaten groene natuurbeschermingsorganisaties en grijze milieuclubs. Aarde-Werk met zijn duurzaamheid paste niet in een van beide categorieën.) Gea Boessenkool, hier aanwezig en werkzaam bij stichting Aarde-Werk is nog altijd bestuurslid van GAP en is met het idee van ecoteams verder gegaan. Dat werd het programma ‘De Groene Energietrein’. Uit dat project met het treinsymbool zijn diverse opdrachten voortgekomen. Aanvankelijk was het gericht op Nederlandse autochtonen. Dat is veel ruimer geworden. Met Vestia hebben we vierduizend woningen bezocht met jongeren van het Mondriaancollege: spaarlampen afgeleverd, rookmelders geplaatst en adviezen gegeven. In Schiedam hebben we in het kader van armoedebestrijding honderden voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd en talloze gezinnen geadviseerd over energiebesparing om daarmee kosten te besparen. In Dordrecht hebben we meer dan honderd energieconsulenten mogen opleiden, daarnaast jongeren van het Da Vinci College en herintreders. We gingen samen de wijken in om bewoners voor te lichten en hen te ondersteunen bij het besparen van energie.
In 2007 werden we gevraagd een themacyclus duurzaamheid voor vrouwen in Den Haag te organiseren. Ik had het geluk dat ik die opdracht mocht uitvoeren, omdat mijn collega toen ziek werd. Ik heb toen vier mooie bijeenkomsten neergezet die met duurzaamheid te maken hadden. Aan de orde kwam hoe de religie zich verhoudt tot zaken rond milieu. In de moskee hadden we een meer dan interessante bijeenkomst met meer dan vijftig vrouwen. Onderwerpen: cosmetica, voeding en milieu. Door een verzoek van Fonds 1818 om iets voor vrouwen te organiseren werd ik geinspireerd om in contact te komen met vrouwen en vooral vrouwen die niet in de gelegenheid zijn bijeenkomsten als deze bij te wonen i.v.m. het aanwezig zijn van mannen. Juist voor die vrouwen die ver van de maatschappij en van duurzaamheid af staan heb ik het project toen ontwikkeld. Maar niet alleen deze groep, ook vrouwen met een hoge opleiding behoorde tot onze gewenste doelgroep. En aantal van die hoog opgeleide vrouwen zijn hier ook vandaag aanwezig.
Met het toen gestarte vrouwenproject hebben we inmiddels 2275 vrouwen bereikt en hen bewust gemaakt van energiebesparing en gezond wonen. Vandaag staan we in het Atrium met een stand. Daarin hangen niet minder dan 150 besparingstips. Energiebesparing is een van de thema’s van ons programma. We hebben meer thema’s uitgewerkt, zoals gezond wonen, wat is gezonde voeding, maar ook afval, cradle2cradle, recycling, verbranding en het effect ervan, maar ook de parel in je eigen wijk. Heel veel vrouwen wonen in een mooie Haagse wijk, maar kennen eigenlijk nog niet de pareltjes die er zijn. We willen graag verbindingen leggen met verschillende bevolkingsgroepen.
Ik heb u uitgenodigd voor de masterclass ‘Vijftig tinten duurzaamheid’ en ik heb eronder geschreven ‘een sleutel voor de multiculturele samenleving’. Die sleutel hoop ik dat u die hier kunt vinden of dat wij hem mee kunnen geven.
Ik wil graag spreken over verbinding, want als ik het over kennis heb, dan is het alleen maar kennis en dat is ons te beperkt. Onze ervaring is een beetje – en dat is ook de expertise die AARDE-WERK uitdraagt – is niet alleen kennis en informatie, maar gedragsverandering. Hoe kom je echt tot een duurzame gedragsverandering? Je kunt natuurlijk zeggen ik heb me verwond en er een pleister op plakken, maar is de wond dan genezen? Via die verbindingen die ik beoog hoop ik dan uiteindelijk bij iets te komen dat misschien wel een sleutel is.
Wie kent het boek ‘Vijftig tinten grijs’? Ik zeg niet wie heeft het gelezen. (veel vingers). Wie kent het boek niet (enkele vingers). Wat weet jij van het boek. Bezoekster: “Het schijnt nogal erotisch getint te zijn en een bestseller” 17 miljoen boeken zijn van deze trilogie uitgebracht. Dat is bijzonder. Wat heeft dit boek te maken met het geschenk dat het Nederlandse volk gegeven heeft aan onze nieuwe koning, het dromenboek? Om iets meer te zeggen over Vijftig Tinten Grijs gebruik ik het boek van Ad Verbrugge, hoogleraar sociologie/filosofie (?) die dit boek geschreven heeft mede n.a.v. een onderzoek naar de ervaringen met het boek Vijftig Tinten Grijs.. Ik kwam wel in een staat van verwarring, want wat mij opviel toen ik het dromenboekje kreeg en ging lezen, viel mij op dat er veel dromen over een duurzame samenleving in staan. Bijv. ‘Mag het licht uit’, een droom over een schoner Nederland of ‘kleurige steden’, ‘meer vriendelijkheid’, ‘een betere wereld’. Een meisje van 9 jaar schrijft:”mijn droom is het goede uit de mens te halen”, ‘meer samen doen’, ‘meer wijsheid’, en deze, van een kind “een aarde in balans’. Dat zijn toch prachtige dromen, nietwaar?
Wat die twee boeken met elkaar te maken hebben is dat verlangen naar die duurzame samenleving, maar de basisbehoefte van de mens is samen zijn. Waarom is het Vijftig Tinten Grijs nu een bestseller? Dat is het verlangen dat leeft onder mensen om via het lichaam in dat samen zijn te komen. Verbrugge noemt de staat van verwarring. Aan de ene kant het verlangen naar samen zijn, zoals mensen die samengaan in de zorg voor elkaar, de oproep tot een participatiemaatschappij, de tuinieracties, de groendagen. Je ziet steeds meer dat men wil samen gaan. Maar die participatiemaatschappij is eigenlijk iets dat zit in de mens zelf. Verbrugge zegt ook dat rond 1700 een ander soort denken is ontstaan. Over dat andere denken is een ander interessant boek van Marius Engelbrecht De Lokroep van de Waanzin. Voor 1700 dacht men veel meer vanuit verbinding: er was kennis vanuit de kosmos en er was kennis vanuit de aarde. Vanuit die kennis leefde de mens op aarde. Vanaf 1700 kwam het wetenschappelijk denken naar voren en dat zei: hierboven is niets. Het lichaam is een machine. Er is een bloedsomloop en verder is er niets hierboven. We moeten het doen met het denken. Daardoor kwamen we in de staat van verwarring waar we nu zijn: een snelle maatschappij; even een emailtje lezen, sms-je sturen hop, hop en snel verder. Vanuit die staat van verwarring wil ik graag met u kijken hoe wij weer bij elkaar kunnen komen.
Eerder heb ik al aangegeven dat uit de groene trein het programma ‘Leve Leven!’ is ontstaan. Ik vertel er kort iets over. Het materiaal gaat uit van de gedachte dat alles met alles is verbonden op deze planeet: mensen, dieren planten, klimaat, alles maakt deel uit van het aarde-systeem. Daar staan we niet elk moment bij stil. Toch zijn we voor alles wat een mens gelukkig maakt afhankelijk van deze planeet. Wat geeft de aarde? Lucht om te ademen, water om te drinken , zon om ons te warmen en voedsel en materiaal uit de aarde om ons te onderhouden en dat alles in verbinding: sfeer, het contact tussen mensen en dieren, je zou kunnen zeggen: het levensgevoel. We zijn dus eigenlijk met elkaar en met alles in verbinding. Fatma gaat laten zien hoe de elementen op vier niveau’s die elementen zijn terug te vinden in alle natuurvolken op aarde.
Eerste niveau is het lichaam. We krijgen voeding uit de aarde om te leven, we hebben water nodig om te drinken, zon ofwel vuur om ons te verwarmen en ons de dag en de nacht te geven. Ook hebben we lucht nodig om te ademen…….
Dan het tweede niveau: ons huis: wat heeft ons huis nodig van de aarde? Materialen. Water hebben we nodig in ons huis om te douchen, te koken, af te wassen. Ook heeft ons huis de zon nodig om het warm te krijgen en lucht. Niet alleen het huis moet schoongemaakt worden regelmatig, ook de lucht…….
Derde niveau: de omgeving. Wat heeft die nodig van de aarde: fabrieken, drinkwater, zonnepanelen om energie te krijgen, van die draaimolens, ik bedoel windmolens, voor groene energie. Verder bodemleven, mineralen, de waterkringloop wereldwijd. Als het water vervuilt in China kunnen wij daar ook last van krijgen. Zon geeft warmte voor de hele planeet. Lucht.
Als we naar een spin kijken dan zien we dat die een web kan maken en het kan repareren als het kapot is.. Hij maakt een netwerk. Net als computers een netwerk vormen,
Cindy: dat zijn de vier niveau’s waarop de elementen met elkaar verbonden zijn. Ons huis krijgt zijn materialen ook uit de aarde via de industrie. Zonder water kan ons lichaam niet bestaan. Die kringloop maakt het alles mogelijk. Met water kun je je lichaam schoon maken en ook je huis. Via het drinkwaterbedrijf krijgen we water in huis. Hoe lang doet het water dat uit de Maas komt erover om uit onze kraan te komen? (diverse antwoorden: van 1 week tot 3 maanden). Waar komt het drinkwater vandaan? (gelach….’uit de kraan’). Het Haagse water komt van achter de Maas via de duinen. Hoe lang het duurt van de Maas tot in de duinen. Mijnheer Baldewsing.? “6 weken”. Voordat het Maaswater bij ons uit de kraan komt, gaan er drie maanden voorbij. Levenskracht krijgen we van de zon. Zon hebben we nodig voor licht, warmte en duurzame energie. Zonne-energie is eigenlijk zonnekracht. De kringloop van de aarde en en de kringloop van het vuur. Eigenlijk is het eerste waarmee we op aarde komen de adem, maar ook het laatste: daar kom je mee en daar ga je mee. Nu moet je eigenlijk genieten van de adem die je hebt, want straks heb je hem niet meer. Luchten en ventileren zorgen voor een gezond binnenmilieu, superbelangrijk, net zo belangrijk als energie besparen. En dan windenergie, die krijgen we door de luchtstromen over de aarde. Dan komen we nu bij de eerste sleutel tot onze hopelijk duurzame samenleving. Fatma zei al: het contact, de verbinding met elkaar, zonder ether geen gezinsleven. Dan de media. Als hun vragen niet zuiver zijn, Hooties en Toetsies, u weet het allemaal Hoe belangrijk zuivere ether, zuivere verbinding voor ons allen is. Levenskracht en levensvreugde. Ze zeggen wel eens dat alles minder wordt naarmate je ouder wordt. Maar het kunnen genieten van iets, dat blijft. Dat wordt zelfs groter, dat is mooi , het wordt niet minder. Als we nog eens kijken naar die spinnenweb, wie staan dan helemaal in het midden van de spinnenweb? U en ik, dus dat betekent dat alles wat u en ik doen superbelangrijk is. Alles wat wij doen heeft effect: hoe gaan we met ons leefmilieu om, hoe gaan we met ons drinkwater om, hoe gebruiken we het riool? Wat doen we met ons frituurvet? Lekker in het riool gooien? Of… Elke dag gaan er acht grote tankwagens met rioolslib van Den haag naar Rijnmond om opgeslagen te worden: er is niets meer mee te doen. Hoe kunnen we steeds meer duurzame energie gebruiken? Het heeft allemaal te maken met wat zetten we in? Positieve energie, negatieve energie? Dat heeft ook met het denken te maken. Wie van u kent Emoto? En wie van u kent Lautenwasser? Eigenlijk is het microkosmos, macrokosmos. Emoto vriest watermoleculen in en kijkt naar het effect van woorden en gedachten op de structuur van de watermoleculen.. Lautenwasser doet eigenlijk iets dergelijks. Die zet er geluid op en dan heeft dat hetzelfde effect. Ik laat u zien een foto van watermoleculen die gereageerd hebben op het woord ‘danken’. U ziet hoe mooi die structuur van de moleculen is. Als je bedenkt dat we voor 90, later 80% procent uit water bestaan, mijn moeder misschien nog maar voor 50%. Maar als ik zeg:” ik word hartstikke ziek van je” of “ ik maak je dood”, dan zie je wat er in de structuur van water verandert op deze foto. Dus alles wat wij doen, denken en zeggen heeft effect op het geheel. Kijk hier een foto van een zingende Pavarotti. (….) Dus wat wij uitdragen wat we zeggen dat is echt verdomde belangrijk.
Nu vraag ik u even kort met mij mee te denken. Maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft alleen zin als het in het DNA van je organisatie zit. D.w.z. in het bewustzijn van de mensen. De vraag vanuit de stilte is eigenlijk: is er iemand die hierover iets wil zeggen?, een reactie, een vraag? (bezoeker: ) “Voor mij is een vraag waarom door de overheden niet veel meer aangesloten wordt bij het verhaal dat ik hier hoor dat het van binnenuit moet komen, vanuit de verbinding met mensen, planten en dieren. Dus vanuit die liefde en betrokkenheid werken en niet zozeer hier, pak die spaarlamp aan en je hebt twee dubbeltjes gewonnen. “ De bewuste mens, de mens in verbinding. We kunnen het met elkaar doen. In hoeveel religies zit dit gedachtegoed niet? Onze coaches zijn opgeleid om een cursus te geven van 3-5 dagdelen om uiteindelijk hier te komen: dan gaan wij weg als een familie, want je wil mee, je wil ook vanuit die verbinding leven. Hoe meer we het uitstralen gezamenlijk hoe meer effect het zal hebben. We kunnen het alleen samen. Aarde-Werk heeft als slogan: ‘Duurzaam op aarde, daar maken we samen graag werk van’ Duurzaamheid is samenwerken en delen. Er zit samenwerking in dat delen. Als laatste ga ik u nog iets laten lezen en meegeven, tevens de afsluiting van deze masterclass. Om met uw gedachten verder te gaan. Wie van u wil nu eigenlijk niet het leven doorgeven?
Zaai een gedachte, dan oogst je een daad
Zaai een daad en je oogst een gewoonte
Zaai een gewoonte en je oogst een karakter
maar als je een karakter zaait, dan
U mag een tekeningetje, een gedachte, een tip opschrijven en achterlaten in de Doos van Pandora, die onze coaches zullen lezen en bekijken. Mijnheer Baldewsing hartelijk dank voor uw komst. Voordat we het briefje in de box doen heb ik nog een allerlaatste verzoek. Voor evaluatie is nu geen tijd. Heeft u nog iets te zeggen, dan kunt u ons mailen cindy@aarde-werk.nl en anders ben ik nog beneden bij de stand om u te woord te staan. Als afsluiting van deze masterclass heb ik nog een kleine opdracht. Dat samenspel kan alleen maar via het lichaam. Dan geef ik u een hand en vraag u de hand door te geven zodat we er een kringloop van maken. Zo maken we toch een beetje verbinding. Als iedereen de hand heeft doorgegeven dan